شفق قطبی (Aurora Borealis) پدیده‌ای طبیعی است که در نواحی نزدیک به قطب‌های زمین، به ویژه در قطب شمال و قطب جنوب مشاهده می‌شود. این پدیده هنگامی رخ می‌دهد که ذرات باردار خورشیدی (مانند الکترون‌ها و پروتون‌ها) با جو زمین برخورد می‌کنند. این ذرات انرژی خود را در برخورد با مولکول‌های گازهای جو زمین (مانند اکسیژن و نیتروژن) آزاد می‌کنند که باعث تابش نور رنگی می‌شود. شفق قطبی معمولاً رنگ‌هایی چون سبز، قرمز، آبی، و بنفش دارد. این رنگ ها بستگی به نوع گازهایی دارد که ذرات خورشیدی با آنها برخورد می‌کنند و ارتفاعی که این برخوردها در آن رخ می‌دهند. برای مثال:
- رنگ سبز معمولاً ناشی از برخورد ذرات با اکسیژن در ارتفاعات پایین است.
- رنگ قرمز به طور معمول در ارتفاعات بالاتر به دلیل اکسیژن اتفاق می‌افتد.
- رنگ‌های آبی و بنفش مربوط به برخورد ذرات با نیتروژن هستند.
شفق قطبی بیشتر در فصل‌های سرد سال، به خصوص در شب‌های بلند، مشاهده می‌شود. معمولاً در نواحی مانند نروژ، سوئد، فنلاند، کانادا، و آلاسکا قابل مشاهده است.
شفق قطبی درایسلند
تماشای شفق قطبی در ایسلند یکی از تجربه‌های طبیعی و بی‌نظیر است که هر ساله هزاران گردشگر را از سراسر دنیا جذب می‌کند. بهترین زمان برای تماشای آن در ایسلند فصل پاییز و زمستان است. این مدت زمانی است که شفق قطبی در ایسلند بهترین دیده می‌شود. از اواسط سپتامبر تا اوایل آوریل، شب‌های تاریک و طولانی ایسلند فرصت مناسبی برای مشاهده این پدیده است.
شفق قطبی در فنلاند (لاپلند)
لاپلند به دلیل قرار گرفتن در نزدیکی خط قطب شمال و آسمان صاف و کم نور خود، یکی از بهترین مکان‌ها برای مشاهده این پدیده است. در این منطقه، شب‌های طولانی و تاریک در فصول سرد سال (اکتبر تا مارس) فرصت مناسبی برای دیدن شفق قطبی فراهم می‌شود. این منطقه همچنین خانه هاسل های چوبی و هتل‌های یخی است که لذت جادویی این پدیده را چند برابر می کند و تجربه ای تازه و شگفت انگیز است. لاپلند به دلیل قرار گرفتن در نزدیکی خط قطب شمال و آسمان صاف و کم نور خود، یکی از بهترین مکان‌ها برای مشاهده این پدیده به شمار می آید. در این منطقه، شب‌های طولانی و تاریک در فصول سرد سال (اکتبر تا مارس) فرصت مناسبی برای دیدن شفق قطبی فراهم می‌شود.
نروژ ( ترومسو)
شهر ترومسو در نروژ به عنوان یکی از بهترین مقاصد برای تماشای شفق قطبی شناخته می‌شود. این شهر در شمالی‌ترین نقطه نروژ قرار دارد و در طول زمستان شانس زیادی برای دیدن آن است. این شهر به دلیل موقعیت جغرافیایی خود که در عرض‌های جغرافیایی بالا قرار دارد، در فصل‌های پاییز و زمستان (از سپتامبر تا آوریل) به مکانی محبوب برای گردشگران علاقمند به تماشای شفق قطبی تبدیل می‌شود. در این زمان‌ها، آسمان در شب کاملاً تاریک است و نورهای سبز، قرمز، بنفش و زرد آسمان را رنگارنگ می‌کنند.
برای تماشای این پدیده در ترومسو، بهترین شرایط زمانی شامل آسمان صاف و شب‌های تاریک است. یعنی بدون حضور ماه زیاد که نور آن آسمان را روشن کند. معمولاًاین پدیده در مناطقی دور از نورهای مصنوعی بیشتر دیده می‌شود، بنابراین گردشگران ترجیح می‌دهند به مناطق دورافتاده یا بالای کوه‌ها بروند تا شفق را بهتر تماشا کنند. این پدیده نه تنها چشم ها را شگفتزده می کند بلکه از نظر علمی نیز موضوعی جذاب است که نشان‌دهنده ارتباط نزدیک خورشید با زمین و جو آن است.
سوئد
از دیگر مکان های مناسب برای تماشای شفق قطبی کشور زیبای سوئد است. بهترین مناطق در این کشور کیرونا (Kiruna)، آبیسکو(Abisko) و لاپلاند(Lapland) است.
- کیرونا (Kiruna): این شهر در شمالی‌ترین قسمت سوئد قرار دارد و به عنوان یکی از معروف‌ترین مقاصد برای تماشای شفق قطبی شناخته می‌شود. بسیاری از گردشگران برای دیدن این پدیده به این منطقه سفر می‌کنند.
- آبیسکو (Abisko): آبیسکو، که در نزدیکی پارک ملی آبیسکو قرار دارد، یکی از بهترین نقاط برای مشاهده شفق قطبی است. این مکان به خاطر شرایط خاص جوی و موقعیت جغرافیایی، آسمان صاف‌تری نسبت به مناطق دیگر دارد که مشاهده شفق را آسان‌تر می‌کند.
- لاپلاند (Lapland): این منطقه که در شمال سوئد قرار دارد، به عنوان خانه‌ی اصلی مردم سامی و مناظر طبیعی بکر شناخته می‌شود. لاپلاند یکی از بهترین مکان‌ها برای تماشای این پدیده است.
تمشای شفق قطبی در گرینلند
تماشای شفق قطبی در گرینلند تجربه‌ای بسیار جذاب و شگفت‌انگیز است. گرینلند، با موقعیت جغرافیایی خاص خود در نزدیک مدار قطب شمال، یکی از بهترین مکان‌ها برای مشاهده این پدیده است. این منطقه یکی از دورافتاده‌ترین نقاط روی زمین است و با توجه به نزدیکی به قطب شمال، شفق قطبی به طور مرتب در اینجا مشاهده می‌شود. بهترین زمان برای دیدن این پدیده در گرینلند، از اواخر سپتامبر تا آوریل است. بهترین مکان هایی که در گرینلند می توانید پدیده ی شگفت انگیز شفق را تماشا کنید، کاهوتا، نواک و ایسوفورد است.
آلاسکا، ایالات متحده
آلاسکا یکی از بزرگ ترین ایالات متحده آمریکاست که از بهترین گزینه ا برای تماشای شفق قطبی نیز به شمار می آید. از بهترین شهرهای آن دو شهر فیرنکس و بارو هستند.
- فیرنکس(Fairbanks): این شهر یکی از بهترین نقاط برای تماشای این پدیده ی هیجان انگیز است؛ چرا که در مدار شفق قطبی قرار دارد. شرایط جوی مساعد و آسمان‌های صاف این منطقه را به مقصدی ایده‌آل برای علاقمندان تبدیل کرده است.
- بارو (Barrow): این منطقه که به عنوان یکی از نقاط شمالی‌ترین مناطق آلاسکا شناخته می‌شود، می‌تواند تجربه‌ای فوق‌العاده از مشاهده تماشای این پدیده را برای شما فراهم کند.
روسیه (مناطق شمالی و سیبری)
در بخش‌های شمالی روسیه و سیبری، به ویژه در مناطق دور از شهرهای بزرگ، شفق قطبی یکی از پدیده‌های طبیعی است که می‌توان دید. مناطق اطراف قطب شمال در این کشور فرصت‌های خوبی برای تماشای این پدیده دارند. فصل‌های پاییز فصل‌های پاییز و زمستان (از سپتامبر تا مارس) بهترین زمان‌ها برای تماشای شفق قطبی در روسیه هستند، به خصوص در شب‌هایی که آسمان صاف و تاریک است. مناطق دورافتاده تندرا در سیبری و برخی دیگر از نواحی شمالی این کشور نیز مکان‌های مناسبی برای مشاهده این پدیده هستند. این مناطق کم‌جمعیت و بکر، محیطی عالی برای تماشای این پدیده نادر و زیبا فراهم می‌کنند.
